Da liễu thẩm mỹ GSV
Rụng tóc thông thường sẽ được chia thành hai loại đơn giản là rụng tóc sẹo (tóc không có khả năng mọc lại) và rụng tóc không sẹo (tóc có thể mọc lại).
Chẩn đoán rụng tóc bằng trichoscopy
Trichoscopy là kĩ thuật sử dụng dermoscopy để quan sát và đánh giá tình trạng của da đầu và tóc. Với thiết bị cầm tay, độ phóng đại thường là gấp 10 lần, còn với videodermoscope, độ phóng đại có thể lên tới hàng trăm lần. Với độ phóng đại 20 lần trở lên cho phép đánh giá mạch máu da đầu.
Da đầu bình thường được đặc trưng bởi các nang tóc mở chứa từ 2-3 sợi tóc trưởng thành tương tự như nhau về độ dày và màu sắc. Độ dày trung bình của sợi tóc khoảng 0,06mm, khoảng 10% sợi tóc trên da đầu là tóc tơ. Để xác định từng loại rụng tóc thì sử dụng trichoscopy là rất hiệu quả. Điều này sẽ giúp định hướng phác đồ điều trị phù hợp cho từng loại rụng tóc.
Một số bệnh lý rụng tóc không sẹo
Rụng tóc kiểu hói (rụng tóc androgen – AGA)
Chẩn đoán lâm sàng ở giai đoạn sớm đôi khi gặp khó khăn, đặc biệt ở nữ giới, cần phải dùng trichoscopy:
+ Vị trí đặc hiệu: Vùng trán đỉnh, tóc vùng chẩm không bị ảnh hưởng.
+ Dấu hiệu sớm là đường kính sợi tóc đa dạng, phản ánh sợi tóc có xu hướng thu nhỏ lại. Khi tỷ lệ này trên 20% cần nghi ngờ rụng tóc kiểu hói, tuy nhiên chưa có phương pháp nào chuẩn để đánh giá tỷ lệ của sự đa dạng này. Một dấu hiệu khác của AGA sợi/nang tóc ở người khỏe mạnh.
+ Dấu hiệu chấm vàng.
+ Dấu hiệu quầng nâu: Là một dấu hiệu sớm trong rụng tóc androgen. Dấu hiệu này được mô tả là hình ảnh tăng sắc tố quanh các nang tóc, tương ứng với xâm nhập viêm quanh các nang tóc trên mô bệnh học.
+ Mạng lưới sắc tố hình tổ ong: Hình ảnh mạng lưới tăng sắc tố giống như tổ ong ở vùng da đầu giữa các nang tóc, đặc điểm này thường gặp ở nam nhiều hơn nữ và được cho là có liên quan đến tiếp xúc với ánh sáng. Dấu hiệu này thường gặp ở giai đoạn muộn của bệnh, cùng với dấu hiệu nang tóc rỗng.
Rụng tóc mảng
Sợi tóc loạn dưỡng là chỉ điểm cho thấy giai đoạn anagen bị tổn hại, có liên quan đến mức độ hoạt động của bệnh, có thể xuất hiện tóc gãy, tóc hình dấu chấm than hoặc chấm đen. Tóc hình dấu chấm than là dấu hiệu đặc hiệu nhất của rụng tóc cấp tính, nhưng cũng có thể thấy trong rụng tóc do hóa chất. Dấu hiệu chấm đen (black dots) thường gặp những không đặc hiệu vì gặp trong nhiều bệnh khác nhau như nấm tóc, rụng tóc sẹo,…
Chấm vàng (yellow dots) xuất hiện ở giai đoạn cấp và mạn của rụng tóc mảng, phân bố khá đồng đều. Đấy là dấu hiệu có độ nhạy cao nhưng độ đặc hiệu thấp trong rụng tóc mảng đĩa. Nó có thể xuất hiện trong các bệnh lý tóc khác nhưng rụng tóc kiểu hói, lupus ban đỏ hình đĩa,…
Tóc tơ mất sắc tố: Khá phổ biến trong rụng tóc mảng, dấu hiệu cho thấy bệnh đang thuyên giảm.
Trichoscopy rất hữu ích để chẩn đoán rụng tóc mảng không rõ căn nguyên, đây là loại rụng tóc mảng cấp tính, lan tỏa, rụng toàn bộ tóc telogen mà không có mảng điển hình, rất dễ nhầm lẫn với rụng tóc telogen effluvium hoặc rụng tóc kiểu hói. Chấm vàng và tóc tơ mất sắc tố là dấu hiệu gợi ý rụng tóc mảng không rõ căn nguyên, có giá trị trong chẩn đoán phân biệt với các bệnh kể trên.
Bệnh rụng tóc telogen effluvium
Mặc dù không có tiêu chuẩn nào về trichoscopy để chẩn đoán rụng tóc telogen effluvium nhưng có thể nghi ngờ khi có các dấu hiệu: Nang tóc rỗng, sợi tóc mọc lại ngắn và đen,…
Mật độ tóc giảm trên toàn bộ da đầu, cả trán, đỉnh, chấm và đường kính các sợi tóc thay đổi không đáng kể.
Không gặp dấu hiệu chấm đen và chấm vàng.
Tật nhổ tóc (trichotillomania)
Bệnh lý thường gặp ở trẻ nhỏ có thói quen nhổ, kéo tóc làm tóc rụng thành mảng không đều.
Dưới trichoscopy có thể thấy tóc gãy ở các độ dài khác nhau, phần ngọn của sợi tóc bị chẻ. Các dấu hiệu khác: Sợi tóc hình xoắn, hình chữ V (2 hoặc nhiều sợi tóc ở một đơn vị nang tóc bị đứt gãy với độ dài tương tự nhau), sợi tóc gãy với phần ngọn tóc lởm chởm không đều,…
Một dấu hiệu đặc hiệu trên trichoscopy của tật nhỏ tóc là dấu hiệu ngọn lửa: Sợi tóc gãy với đầu mờ giống hình dạng của ngọn lửa. Dấu hiệu này rất đặc hiệu cho tật nhỏ tóc, không gặp ở các bệnh nhân khác. Đó là kết quả của sự phục hồi của phần còn lại của sợi tóc khỏe mạnh sau khi chịu một lực kéo mạnh, và rất ít có khả năng xảy ra ở mái tóc mỏng manh và dễ gãy.
Bệnh rụng tóc bẩm sinh hình tam giác
Là dạng rụng tóc không sẹo không rõ nguyên nhân, đặc trưng bởi vị trí tổn thương khu trú ở vùng trán và/hoặc vùng thái dương với sự có mặt duy nhất của tóc tơ. Dưới trichoscopy, quan sát thấy các nang tóc mở bình thường.
Rụng tóc do nấm da đầu
Một số hình ảnh dermoscopy thường gặp trong rụng tóc do nấm da đầu là:
+ Dấu hiệu chấm đen.
+ Sợi tóc hình dấu phẩy
+ Sợi tóc ngắn hình xoắn ốc
+ Sợi tóc hình ziczac
+ Dấu hiệu băng trắng ngang qua sợi tóc
Một số dạng rụng tóc sẹo
Rụng tóc da sẹo lồi trứng cá
Là rụng tóc sẹo do tình trạng viêm mạn tính gây ra bởi sự kích thích của những sợi tóc cứng, xoăn, mọc vào trong (cọ xát với cổ áo). Vu khuẩn không đóng vai trò nhiều trong cơ chế bệnh sinh của bệnh. Bệnh thường gặp ở nam giới, da đen, tuổi từ 14-25.
Tổn thương cấp tính là các sẩn viêm đỏ chắc, kích thước 2-4mm ở da đầu vùng chẩm. Sau đó tạo thành mảng lớn hoặc cục. Khi có bội nhiễm sẽ hình thành mụn mủ và áp xe.
Theo thời gian, khi quá trình viêm kéo dài, các sẩn xơ hóa và liên kết với nhau thành mảng lớn giống sẹo lồi và rụng tóc.
Cơ năng: Thường ngứa, có thể đau.
Triệu chứng cận lâm sàng: Dưới dermoscopy thấy các búi tóc thưa thớt trên các sẩn và mảng mất nang tóc, vòng trắng xơ hóa và mụn mủ quanh nang tóc.
Lichen phẳng nang lông
Là nguyên nhân phổ biến nhất gây rụng tóc sẹo. Lâm sàng đặc trưng là mảng rụng tóc không đều. Dưới trichoscopy thấy vắng các nang tóc mở, thay vào đó là các vảy màu trắng quanh nang tóc, tập trung chủ yếu ở bờ ngoại vi của mảng rụng tóc. Dấu hiệu chấm trắng chỉ điểm cho nang tóc bị xơ hóa. Ngoài ra có thể có dấu hiệu nút sừng nang lông. Ở người da đen, có thể thấy mạng lưới sắc tố bình thường trong mảng rụng tóc, đó là thượng bì bình thường ở quanh nang tóc.
Lupus ban đỏ dạng đĩa
Lupus ban đỏ dạng đĩa ở da đầu có hình ảnh lâm sàng đặc trưng là một hoặc nhiều mảng rụng tóc sẹo. Dưới trichoscopy thấy:
+ Chấm đỏ: Phân bố quanh các nang tóc đỏ, cho thấy bệnh đang hoạt động nhưng tiên lượng tốt, tóc có khả năng mọc lại sau điều trị.
+ Nút sừng nang tóc: Phân bố ở quanh mảng rụng tóc sẹo.
Việc điều trị có hiệu quả hay không phụ thuộc rất nhiều vào việc xác định chính xác loại rụng tóc. Do đó, bạn cần kết nối với Bác sĩ hoặc đến trực tiếp Phòng khám Chuyên khoa Da liễu GSV để được thăm khám và chẩn đoán, điều trị chính xác nhất.
Xem thêm: Điều trị rụng tóc bằng tiêm PRP dưới da
Bản quyền bài viết : Phòng khám Da liễu & Thẩm mỹ Quốc tế GSV – Cập nhật bài viết 08/03/2023 bởi
Với 10 năm kinh nghiệm chuyên ngành da liễu và thẩm mỹ làm đẹp hiện tại đang chịu trách nhiệm chính Tại Phòng Khám Da Liễu & Thẩm Mỹ Quốc Tế GSV
