Da liễu thẩm mỹ GSV
Nám mảng là tình trạng da tăng sinh các tế bào sắc tố, ảnh hưởng nghiêm trọng đến thẩm mỹ. Nám mảng có những đặc điểm khác biệt so với các loại nám khác nên cần hiểu rõ về nguyên nhân, có cách chữa trị và chăm sóc chuyên biệt hơn.
Nám mảng là gì
Nám mảng (còn được gọi là nám nông, nám biểu bì) chỉ tình trạng nám da từng mảng với màu nâu nhạt/đậm khác nhau ở mỗi người. Hầu hết tình trạng nám mảng là rễ nông, nằm ở lớp trên cùng của da. Vì vậy, nếu phát hiện và điều trị sớm, nám mảng có thể đáp ứng các phương pháp điều trị thông thường.
Nám mảng thường xuất hiện chủ yếu là ở hai bên gò má, cằm, chúng có kích thước dạng mảng vài cm, đôi khi to đến mức che phủ gần hết gương mặt nếu để tình trạng nám kéo dài mà không điều trị hoặc điều trị đúng cách.
Cách nhận biết nám mảng
Nhận biết nám mảng (khác biệt với nám chân sâu) giúp người bệnh có phương pháp điều trị phù hợp:
| Nám mảng | Nám chân sâu |
| Xuất hiện theo dạng mảng, có màu sắc nâu nhạt hoặc nâu đậm | Xuất hiện những đốm nám riêng lẻ. Màu sẫm, nâu xám hoặc nâu đen |
| Có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi | Chủ yếu ở người trên 30 tuổi |
| Kích thước khoảng 2-4cm, hiện diện chủ yếu ở gò má 2 bên, trán, cằm | Kích thước nhỏ như đầu đinh khoảng từ 1 đến 5 mm, mọc đơn lẻ. |
| Chân nám mọc nông, nằm ở lớp thượng bì. | Chân nám nằm sâu dưới lớp trung và hạ bì. |
Nguyên nhân gây nám mảng
Nám mảng có thể do nhiều nguyên nhân gây ra nhưng chủ yếu do sự tăng sinh quá mức của hắc tố melanin – hắc tố bảo vệ da dưới tác nhân gây hại, được tạo nên từ tế bào Melanocytes ở đáy biểu bì.
Sự tăng sản sinh các gốc tự do, kích thích enzyme Tyrosinase (loại enzym có trong Melanocytes) tăng cường tổng hợp Eumelanin, dẫn đến tình trạng da tăng độ sẫm màu, sạm da, nặng hơn là đốm nám, tàn nhang. Trong đó, một số yếu tố sau là nguyên nhân thường gặp dẫn đến nám mảng:
Nội tiết tố thay đổi
Sự mất cân bằng của nội tiết tố estrogen thường xảy ra ở phụ nữ mang thai, sau sinh hoặc bước vào thời kỳ tiền mãn kinh – mãn kinh. Điều này dẫn đến thúc đẩy hoạt động của quá trình tăng sinh melanin – hoạt động theo cơ chế làm tăng các hormone MSH (hormone kích thích sản xuất sắc tố Melanin dưới da).
Điều này dẫn đến melanin được đẩy lên bề mặt da và tạo thành những vết nám nhỏ và dần dần phát triển thành nám mảng (còn được gọi là nám mảng nội tiết). Những người bị tuyến giáp (có vấn đề về nội tiết) thường có nguy cơ bị nám mảng cao.
Do tác động của tia cực tím UV
Một người tiếp xúc thường xuyên với tia cực tím (UV) có thể dẫn đến kích thích phản ứng tự nhiên của da bằng cách truyền tín hiệu cho các tế bào melanocytes sản sinh melanin đẩy lên bề mặt da. Điều này kéo dài sẽ gây ra sạm nám, lâu dần tạo thành nám mảng.
Do tác dụng phụ của thuốc
Các loại thuốc như thuốc tránh thai, thuốc bổ sung nội tiết tố có thể làm tăng nguy cơ nám mảng hơn bởi chúng làm tăng nội tiết tố estrogen.
Yếu tố di truyền
Những người bị nám da có thể do yếu tố di truyền, khi người trong gia đình từng bị nám. Đặc biệt, các cặp song sinh cùng trứng có khả năng bị nám như nhau.
Lạm dụng hóa mỹ phẩm làm đẹp
Các loại mỹ phẩm làm trắng da đi kèm với công dụng trắng nhanh, trắng cấp tốc là những hệ quả khôn lường cho da như làm bào mòn da, da mỏng hơn, dễ bắt nắng, mất màu da, nhanh lão hóa và thúc đẩy melanin ngày càng nhiều trên da. Làn da bị bào mòn là cơ hội cho các yếu tố gây hại tấn công và hình thành sạm nám.
Ngoài ra, những người sử dụng các kỹ thuật thẩm mỹ với hóa chất như lột da và điều trị bằng laser không đạt chuẩn, cũng có thể gây viêm da, kích hoạt sự phát triển của nám mảng đối với một số người.
Do căng thẳng, stress kéo dài
Pregnenolone trong tuyến thượng thận của mỗi người có nhiệm vụ cân bằng cortisol và hormone estrogen và testosterone. Tuy nhiên, những người căng thẳng/ stress lâu ngày khiến cho hoạt động của Pregnenolone suy giảm sẽ dẫn đến sự mất cân bằng của estrogen – kích hoạt melanocytes tăng cường sản xuất melanin hình thành nám mảng.
Cách chữa nám mảng hiệu quả
Với những người mới bắt đầu xuất hiện nám mảng, mức độ chưa nhẹ chỉ cần sử dụng kem chống nắng thường xuyên và chú ý tránh nắng kỹ hơn. Trường hợp bị nám da trong quá trình mang thai có thể giảm bớt khi sinh em bé.
Tuy nhiên, có nhiều tình trạng nám mảng ở da không tự biến mất, bạn có thể thử các phương pháp điều trị khác. Một số phương pháp được bác sĩ kê đơn trong điều trị nám mảng là:
Điều trị bằng thuốc
Bác sĩ da liễu có thể kê đơn một hoặc nhiều loại thuốc bôi trên da để giảm sắc tố của nám mảng:
- Hydroquinone: Loại thuốc được sử dụng để làm đều màu da, sáng các đốm sậm màu trên da.
- Tretinoin và corticosteroid nhẹ: Đây là sự kết hợp giữ một loại retinoid và chất chống viêm hỗ trợ ức chế sự phát triển của nám, nhằm làm đều màu da.
Dù được dùng trong điều trị nám mảng, nhưng các loại thuốc trên có thể mang đến một số tác dụng phụ cấp tính và mạn tính. Vì vậy, người bệnh nên tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ, tuyệt đối không nên tự ý tăng liều hoặc sử dụng thời gian dài để tránh bị mất màu da, da bị bào mòn, vết thương lâu lành, bạc màu móng, bệnh lý thần kinh.
Điều trị bằng sản phẩm bôi ngoài da
Trong trường hợp nám mảng không quá to và nhạt màu, bạn có thể sử dụng bôi kem bôi có dược tính dịu nhẹ như axit azelaic, axit kojic hoặc vitamin C sẽ hữu dụng để làm sáng vết nám. Tuy nhiên, các tác dụng phụ không mong muốn khi sử dụng kem bôi không phù hợp thường gặp là da ửng đỏ, châm chích hoặc ngứa rát… dùng lâu dài có thể khiến da bị mỏng dần và dễ bị bắt nắng nên cần kết hợp thêm các chất làm giảm kích ứng và chống nắng cho da.
Điều trị bằng laser
Laser đã trở thành phương pháp điều trị bệnh lý da liễu được ứng dụng nhiều hiện nay, bao gồm cả nám mảng. Các loại laser chuyển mạch Q (QSL), laser phân đoạn, laser triệt tiêu, đèn xung cường độ cao (IPL), laser bromua đồng, laser thulium… đã được sử dụng trên nhiều người bị nám da dạng mảng. Song, các kỹ thuật laser vừa kể trên có nhiều tác dụng phụ và sắc tố da thường xuyên tái phát.
Tiêm Mesotherapy
Đây là thủ thuật thực hiện tiêm vi điểm. Tiêm Mesotherapy là cách thực hiện xâm lấn tối thiểu nhằm tạo ra những vết rách cực nhỏ trên da. Sau khi da lành lại, nó có xu hướng làm màu da bị nám đồng đều hơn. Dù vậy, phương pháp này có thể để lại nhiều hậu quả nghiêm trọng trên da như sưng nề, bầm tím, nhiễm trùng da…
Tùy vào tình trạng nám mảng và sức khỏe của người bệnh, các bác sĩ sẽ tư vấn phương pháp điều trị phù hợp. Mặc dù vậy, người bệnh cần kiên trì, thực hiện theo đúng chỉ định mới giúp hỗ trợ mang lại kết quả điều trị tốt nhất.
Một số biện pháp giúp ngăn ngừa nám mảng lan rộng
Mặc dù nám mảng là bệnh lý , nhưng bằng cách áp dụng một số cách chăm sóc da trong thói quen hàng, khả năng bị nám mảng và mức độ lây lan của mảng nám có thể giảm bớt.
Tránh ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp lên da
Có 3 cách để bảo vệ bạn khỏi tia cực tím UV của ánh nắng mặt trời là: dùng kem chống nắng, quần áo bảo vệ và phụ kiện chống nắng.
- Kem chống nắng: Lời khuyên giúp bạn chọn được kem chống nắng phù hợp: Hãy tìm các loại kem chống nắng có phổ rộng (chống được cả tia UVA và UVB). Thêm vào đó, hãy chọn kem chống nắng có chỉ số chống nắng tối thiểu SPF 30, PA ++ trở lên và thoa lại sau mỗi 2 – 4 tiếng.
- Quần áo và phụ kiện bảo hộ: Mang kính râm, mặc quần áo dày và đội mũ rộng vành là cách để bảo vệ làn da của bạn khỏi tia UV.
Bên cạnh đó, bạn nên chú ý đến thói quen di chuyển ngoài nắng trong thời gian dài. Đây chắc hẳn không phải là việc làm tốt đối với người bị nám da vì nó có thể có nguy cơ làm cho các vết nám của bạn trở nên tồi tệ hơn. Đặc biệt cố gắng tránh nắng trong giờ cao điểm, lúc tia UV ở mức cao nhất, từ 10 giờ sáng đến 3 giờ chiều.
Dinh dưỡng
Nhiều chuyên gia dinh dưỡng cho biết, một chế độ ăn uống khoa học có thể tác động đến sức khỏe và màu sắc của da. Xây dựng chế độ ăn giàu rau xanh, trái cây tươi nhất là trái cây giàu vitamin C, cá béo, bông cải xanh, thực phẩm giàu vitamin E,… vừa giúp tăng sức đề kháng cho da vừa giảm tăng sắc tố do tác động từ stress, mất cân bằng nội tiết, tia UV…
Nghỉ ngơi hợp lý, tránh stress
Căng thẳng kéo dài cũng có thể để lại dấu vết trên khuôn mặt, đặc biệt là đốm nâu, nám mảng. Vì vậy, trong quá trình điều trị nám mảng, người bệnh nên hạn chế tiếp xúc với các thông tin tiêu cực, giải tỏa stress bằng cách thường xuyên tâm sự với bạn bè, người thân, xem phim hài, tập thể dục đều đặn hoặc đi du lịch. Song song đó, bạn cần kết hợp với chế độ nghỉ ngơi hợp lý – ngủ đủ giấc sẽ giúp cơ thể bạn kiểm soát căng thẳng tốt hơn.
Có thể bạn quan tâm: Nám chân sâu là gì? Cách nhận biết, nguyên nhân và cách trị
Trên đây là những thông tin về nám mảng và các vấn đề liên quan. Nhìn chung, nám mảng mặc dù không phải là bệnh nguy hiểm nhưng ảnh hưởng đến thẩm mỹ của người bệnh. Do đó, người bệnh nên điều trị tình trạng này kịp thời để hạn chế những biến chứng không mong muốn.
Bản quyền bài viết : Phòng khám Da liễu & Thẩm mỹ Quốc tế GSV – Cập nhật bài viết 08/03/2023 bởi
Với 10 năm kinh nghiệm chuyên ngành da liễu và thẩm mỹ làm đẹp hiện tại đang chịu trách nhiệm chính Tại Phòng Khám Da Liễu & Thẩm Mỹ Quốc Tế GSV
